EYT’liler bekliyordu; Tazminat hakkı ve prim desteği….

EYT Düzenlemesiyle birlikte 8 Eylül 1999’dan önce sigortalı olanlara emeklilik yolu açılacak. Prim ve yıl şartları ne zaman tamamlanırsa o tarihte emekli olunacak. Öte yandan EYT’liler tazminat hakkına da kavuşacak. İşverene prim desteği sağlanacak.

Milyonlarca EYT’li için emeklilik çözümü gelirken çalışanlar tazminat hakkına da kavuşacaklar. Bu arada işverenlere 5 puanlık bir destek de gelecek.

EYT ile ilgili yasa çalışmasında sona yaklaşıldı. Aralık ayı itibariyle yasanın Meclis’e gelmesi bekleniyor. Yasanın içeriği ile ilgili çok şey söylenip yazılıyor. Şartlar net olarak bilinmese de bazı kuralların kesin olarak getirileceği öngörülüyor.

EYT’li olmak için öncelikle 8 Eylül 1999 öncesinde sigortalı olarak çalışmaya başlamak ve prim yatırmak gerekiyor. Herhangi bir prim şartı getirilmese bile 8 Eylül 1999 öncesinde prim şartı SSK’da 5000 gün olarak uygulanıyordu. Buna göre en az 5000 günün olması gerekiyor. Yine SSK’lılar için erkeklerde 25 kadınlarda ise 20 yıl bekleme süresi bulunuyor. Bağkur ve Emekli Sandığı’nda ise erkeklerde 9 bin gün (25 yıl), kadınlarda ise 7200 gün (20 yıl) prim isteniyor.

ÇALIŞANA TAZMİNAT 

Yeni Asır’dan Faruk Erdem’in yazısına göre; EYT yasası ile ilk etapta 1.5 milyon sigortalının emekli olacağı belirtiliyor.EYT yasasından etkilenecek ve emekli olacak sigortalıların büyük çoğunluğu bir işyerinde çalışıyor.

Dolasıyla emeklilik işlemleri için bu vatandaşların işten çıkış belgesi alması gerekecek.Emeklilik için işten ayrılan çalışanlar son işyerlerinde en az 1 yıllık kıdemleri de varsa tazminat hak ediyorlar. Bu durum kıdem tazminatını düzenleyen 1475 sayılı yasanın 14. Maddesi’nin 4. Fıkrası’nda şöyle ifade ediliyor:

“Bağlı bulundukları kanunla kurulu kurum veya sandıklardan yaşlılık, emeklilik veya malullük aylığı yahut toptan ödeme almak amacıyla…” Bu amaçla işten ayrılan sigortalılar çalıştıkları sürenin son brüt maaşlarıyla çarpılması sonucunda ortaya çıkan rakam kadar tazminat alabiliyorlar.

Son günlerde iş dünyasından yapılan açıklamalarda yoğun bir emeklilik hareketi olacağı ve kıdem tazminat yükü oluşturacağı belirtilerek faizsiz kredi desteği isteniyor.

Ancak hem iş dünyası hem sendikalar buna karşı direndiler.

İş dünyasının diğer istekleri de şöyle:

Tazminatlar için işverene faizsiz kredi.

Sosyal güvenlik destek priminin düşürülmesi.

Sigorta teşviklerinin kesilmemesi.

PRİM DESTEĞİ GELİYOR 

Tazminatlar dışında emekli olduktan sonra çalışacak EYT’liler için de Sosyal Güvenlik Destek Primi (SGDP) ödenmesi gerekiyor. Bu primlerin toplamı yüzde 32 olsa da işverene düşen kısım biraz yüksek. Yani işveren normal çalışana nazaran emekli çalışan için daha yüksek prim ödüyor. Burada işverenin prim ödemelerinde 5 puanlık bir destek yapılması da gündemde. Çalışanların prim ödemeleri şu oranlarda yapılıyor:

NORMAL ÇALIŞAN 

İşçi SGK primi: Yüzde 14

İşçi işsizlik sigortası primi : Yüzde 1

İşveren SGK primi: Yüzde 15.5 (5 puan teşvik ile)

İşveren işsizlik sigortası primi: Yüzde 2

Toplam kesinti oranı: Yüzde 32.5 (5 puan teşvik hariç)

KAYNAK:VATAN