İş Kanunu’na Göre İşçi Hakları

İş Kanunu, Türkiye’de işçi hakları düzeni sağlayan temel mevzuatlardan biridir ve işçi ile işveren arasındaki ilişkileri belirler. İş Kanunu’na göre işçilerin bazı temel hakları şunlardır:

• Çalışma Süreleri ve Dinlenme Hakkı: Haftalık çalışma süresi 45 saati geçemez. Çalışan kişiye haftada en az 1 gün izin hakkı vardır.

• Ücret ve İşçi Maaşı: İşçilere, yaptıkları işin türüne, miktarına ve niteliğine göre adil bir ücret ödenmesi zorunludur. Ek olarak resmî tatiller mesai dilimine ek olduğu için, normal ücrete binaen daha fazla ücret ödenir.

• İş Güvencesi: İş Kanunu, işçilerin işlerine son verilmesi durumunda haklarını korur.

• İzin Hakları: İşçilere yıllık izin hakkı tanınır. İznin süresi çalışılan süre ve alan bağlamında farklılık gösterir.

• Sağlık ve Güvenlik: İş Kanunu, işçilerin sağlığı ve güvenliğini korumak için işverenlere çeşitli yükümlülükler getirir.

• Sendikal Haklar: İşçilerin sendika kurma ve sendikal faaliyetlere katılma gibi işçi hakları vardır.

Çalışma Saatleri ve Fazla Mesai Hakları

İşçi hakları bağlamında çalışma saatleri ve fazla mesai hakları işçiler için önemli düzenlemeler içermektedir. İşte bu konudaki temel bilgiler:

• Normal Çalışma Saatleri
• Fazla Mesai
• Hafta Tatili ve Dinlenme Hakkı
• Gece Çalışması
• Çalışma Süreleriyle İlgili Diğer Düzenlemeler

Taşkın Hukuk Bürosu, işçi hakları alanında uzmanlaşmış ve işçi haklarının korunması konusunda danışmanlık hizmeti sunan bir kurumdur. İşçilerin ücretlerinin ve ödeme düzenlemelerinin yasalara uygun şekilde sağlanması, iş hukuku uzmanlarıyla çalışmanın önemini ortaya koyar.

İşçi Ücretleri ve Ödeme Düzenlemeleri

İşverenin çalışanına ödeme yaparken uyması gereken bazı temel kurallar bulunmaktadır. Bunlar;

• Ücret Belirleme: İşçilere ödenecek ücret, işin niteliği, çalışma saatleri, işçinin deneyimi ve performansı gibi faktörlere bağlı olarak belirlenir.

• Ücretin Şekli: İşçi ücretleri genellikle nakit olarak ödenir.

• Ücretin Zamanı: İş Kanunu’na göre, işçi ücretleri genellikle aylık veya haftalık periyotlarla ödenir.

• Fazla Mesai Ücretleri: İşçinin normal çalışma saatleri dışında fazla mesai yapması durumunda, bu mesailer için belirlenen ücretin en az %50 daha fazlası ödenmelidir.

• Resmî Tatil ve İzin Ücretleri: İşçilere resmî tatil günlerinde çalıştırılmaları durumunda normal çalışma günlerine göre daha yüksek bir ücret ödenir.

• Ödenmeyen Ücretler: İşçi hakları bağlamında, işverenin işçiye ödemekle yükümlü olduğu ücretler arasında ücret dışında primler, ikramiyeler ve diğer ödemeler de bulunabilir.

İş Güvencesi ve İşten Çıkarma Prosedürleri

İşçi hakları bağlamında çalışanın sahip olduğu iş güvencesi ve işten çıkarma prosedürleri şu başlıkları içermektedir:

• İş güvencesi hakkı:

• Geçerli sebep zorunluluğu

• İşten çıkarma süreci

• Savunma hakkı

• İhbar süresi

• Kıdem tazminatı ve ihbar tazminatı

İş güvencesine sahip olmak her bir çalışan için önem arz eder. Çünkü herhangi bir sorunla karşı karşıya kaldıklarında işten çıkarılma gibi bir durumda haklarına başvurma şansına sahiptirler. Başta savunma hakkı olmak üzere pek çok hak işçi hakları bağlamında çalışana verilir.

İşten çıkarma süreci bazı adımlardan oluşur. İşveren kişi ya da kurumun çalışanı işten çıkarabilmesi için prosedüre uygun gerekçelere sahip olması gerekir. Hiçbir ibare ve delil olmaksızın hiçbir çalışan geçersiz sebeplerle işten çıkarılamaz. İş hukuku kapsamında geçerli sebep zorunluluğu bildirmek gerekir. Aksi taktirde işveren kişi ya da kurum yasal olmayan bir işlem yaptıkları için bu sürecin tüm olumsuz yanlarıyla yüzleşmek zorunda kalırlar. Bu bağlamda bu süreci doğru aksetmek ve yönetmek gerektiği apaçık ortadadır.

İzin ve Tatil Hakları

İşçilere tanınan izin ve tatil hakları şu şekildedir:

• Yıllık Ücretli İzin

• Doğum İzni

• Evlilik İzni

• Ölüm İzni

• Resmî Tatil Günleri

Taşkın Hukuk Bürosu, işçi hakları alanında uzmanlaşmış avukatlarıyla, işçilerin izin ve tatil haklarının korunması ve yasal çerçevede uygulanmasını sağlar. İşçilerin bu haklarından doğru şekilde yararlanabilmesi için gereken bilgi ve danışmanlığı sunarak, işçi- işveren ilişkilerinin adil ve dengeli bir şekilde yürütülmesine destek olur.

Sağlık ve Güvenlik Hakları

İş Kanunu’na göre işçilere tanınan sağlık ve güvenlik hakları tanınmaktadır. Bu işçi hakları şunlardır:

• İş Sağlığı ve Güvenliği Eğitimi: İşverenler, işe yeni başlayan işçilere ve düzenli aralıklarla tüm çalışanlara iş sağlığı ve güvenliği eğitimi sağlamakla yükümlüdür.

• İşyeri İçi Güvenlik Önlemleri: İşverenler, işçilerin sağlığı ve güvenliği için gerekli olan tüm teknik ve idari tedbirleri almalıdır.

• Sağlık Kontrolleri: Belirli mesleklerde çalışan işçilerin düzenli sağlık kontrollerine tabi tutulması gereklidir.

• Kişisel Koruyucu Donanımlar (KKD): İşverenler, işyerinde çalışanların kullanması gereken kişisel koruyucu donanımları temin etmek ve bu donanımların doğru kullanımını sağlamakla yükümlüdür.

• Çalışma Ortamı Değerlendirmesi: İşverenler, işyerindeki potansiyel riskleri belirlemek için düzenli olarak çalışma ortamı değerlendirmesi yapmalıdır.

• İş Kazaları ve Meslek Hastalıkları: İşverenler, iş kazalarını önlemek ve meslek hastalıklarını azaltmak için gerekli tedbirleri almalıdır.

Eşit Muamele ve Ayrımcılık Yasağı

İşçi hakları bağlamında eşit muamele ve ayrımcılık yasağı aşağıdaki maddeler bağlamında tanımlanabilir;

• Eşit Muamele İlkesi:

İşe alım, terfi, eğitim, maaş, sosyal yardımlar ve diğer iş ilişkilerinde işçilere eşit davranılmalıdır.

• Doğrudan ve Dolaylı Ayrımcılık Yasağı:

İşverenler, işçileri arasında doğrudan ayrımcılık yapamazlar.

• Cinsel Taciz ve Mobing Yasağı:

İşyerinde cinsel taciz ve mobbing gibi davranışlar kesinlikle yasaktır.

• Eşit İşe Eşit Ücret:

Aynı veya eşdeğer işlerde çalışan işçiler arasında cinsiyet, yaş veya diğer sebeplerle ücret farkı yapılamaz.

• İşe Alım ve İşten Çıkarma:

İşverenler, işe alım süreçlerinde ayrımcılık yapamazlar.

• Eğitim ve Terfi:

İşverenler, eğitim ve terfi fırsatlarını tüm işçilere eşit şekilde sunmalıdır.

• Engelli İşçilerin Korunması:

İşverenler, engelli işçilere karşı ayrımcılık yapamaz ve onların işyerinde çalışabilmeleri için gerekli düzenlemeleri yapmakla yükümlüdür.

• Sendikal Faaliyetler:

İşçiler, sendika üyeliği veya sendikal faaliyetleri nedeniyle ayrımcılığa uğramaz.

• Şikâyet ve Dava Hakkı:

İşçiler, ayrımcılığa uğradıklarını düşündüklerinde işverenlerine şikâyette bulunabilir veya iş mahkemelerine başvurabilirler.