diyarbakır escort kurtköy escort bayan eskişehir bayan escort
hava
DOLAR %
EURO %
GRAM ALTIN %
ÇEYREK A. %
BITCOIN %
SON DAKİKA
Google News

Açılışının 100. Yılında Köy Enstitüleri

Son Güncelleme :

21 Nisan 2020 - 1:39

/ kez okundu.
Açılışının 100. Yılında Köy Enstitüleri

Köy Enstitüleri’nin açılışının 100. yılı…

Ne Amerikalı filozof John Dewey’in bu enstitülerin açılmasının fikir babası olduğuna, ne de Necip Fazıl’ın “Türk’e kimliğini unutturan birer katliam müessesesidir.” görüşlerine değineceğim. Bahse konu yazımız tamamen farklı bir yelpazede seyredecek.

Bir kesimin Adnan Menderes’i ve onun özelinde belli bir görüşü köşeye sıkıştırmak, oradan bir çıkarım yaparak muhatabını mahkum etmek için kullandığı Köy Enstitüleri’ni kim açtı, kim kapattı polemiğine tarihsel gerçekler ışığında kılavuz olmaya çalışacağım.

Tarihin tanımı ‘neden ve sonuç ilişkisine dayalı bir bilim dalıdır’ şeklindedir. Bir felsefesi vardır tarihin. Onu bu bağlamlarından koparıp duygusallığa, hele de ideolojilere indirirseniz Köy Enstitüleri konusunda bu gün yaşanan nahoş manzarayı engelleyemezsiniz.

Her darbe kötüdür ama 1960 Darbesi, darbeler tarihi içerisinde kanaatimce en kötü olanıdır. Bu darbe sonrasında herşeyin yeniden yazıldığı gibi yakın dönem Cumhuriyet tarihimizde yeniden dizayn edilerek ideolojilerin dar sokaklarına hapsedilmiştir. Devler cüce, cüceler dev gösterilmiş, nesillerimiz uydurulan tarih penceresinden bakıtılmış, kendilerine gösterilmek istenen şeyleri görebilmişlerdir.

Bu gün, bu darbenin etkisiyle inşa olmuş zihinlere siz ne anlatırsanız anlatın, boştur. Zira öyle gösterilmiştir ve öyle inanılmaktadır. Tarih bir bilimmiş, hakgetire…

Gelelim asıl mevzumuz Köy Enstitüleri’ne;

Bu enstitülerin açılmasının amacının ne olduğu, neyin hedeflenip neyin elde edildiği konuları çok tartışıldı. Benim kanaatim odur ki, o günkü konjöktürde köylüye bakış konusunda hakim zihniyet öyle pek de sanıldığı gibi masum değildir. Atatürk’ün “Köylü milletin efendisidir.” anlayışının çoktan terkedildiği günlerin arefesinde olduğumuz zamanlar…

Biz bu yazımızla malum kesimin bir oyuncağını elinden almış olacağız, dikkat buyurun…

1946 yılında enstitülerin öğretmen ve yöneticileri değiştirilmiştir. Bu dönem pek tabidir ki CHP’nin kudretli şekilde iktidar olduğu dönemdir. Verilen talimatla 2000 öğrenci sınıfta bırakılarak enstitülerle ilişiği kesilmiştir. Hatta bu çocukların babalarına tazminat davaları bile açılmıştır.

1947’de çıkan iki adet yasa ile bu öğretmenlerin kurumlarıyla ilişiği kesilmiştir. Bununla kalınılmamış, enstitülerdeki kitaplar tehlikeli olduğu gerekçesiyle toplanıp yakılmıştır. Öğretmenleri ilkokullara atanmış, enstitüler klasik okullara dönüştürülerek tamamen kapatılmıştır.

İnönü bunun üzerine şu meşhur sözünü söylemiştir;

“Benim gücüm, partiden, parti meclis grubundan geliyordu. Bu konuda, bütün bu organlarda gücümü kaybetmiştim… Artık Köy Enstitüleri’ni eski gücüyle, eski ruhuyla devam ettirmek olanakları benim elimden çıktı.”

Bunu söyleyen Sayın İnönü’dür.

Dahası var;

1940 yılında kurulan enstitüler kanunu, hemen üç yıl sonra, 1943 yılında değiştirilerek ilk derece okul seviyesine getirildi. 1946 yılında da kurucuları olan Milli Eğitim Bakanı Hasan Ali Yücel ve İlköğretim Genel Müdürü İsmail Hakkı Tonguç görevlerinden alındı.

1947’de köy enstitülerinde kız ve erkek öğrenciler birbirinden ayrıldı. Evet yanlış okumadınız, bu gün bile bunu ‘gericilik, yobazlık’ olarak yorumlayanlar; o gün bu okullarda bu uygulamayı yaptılar. “Hadi bu gün aynı uygulamayı yapalım” desek ses kimlerden çıkar varın siz değerlendirin…

Peki Menderes’in bu işte günahı nedir? Bu eleştirinin neresindedir Menderes?

Menderes zaten fonksiyonu bitirilmiş bu okulları daha işlevsel hale getirerek  1954’te öğretmen liselerine çevirmiştir. Aslında kurtarıcıdır Menderes. Okulların deyim yerinde ise haysiyetini kurtarmıştır ama gelin görün ki aynı Menderes’e, Köy Enstitüleri mevzusunda bir kesim tarafından sürekli eleştiri ve hakaret edilmektedir.

Şimdi saadete gelelim;

Soru şudur; Köy Enstitülerini İnönü mü kapatmıştır, yoksa Menderes mi?

Cevabın ne önemi var ki. Herkes tarafı olduğu ideolojiden bakıyor olaya. Tarihi vesikaların ayan beyan ortada olmasının bir değeri yok.  Mesela Kut Bayramı gibi bir bayramı kaldıran Menderes ise beriki yaka için sorun değil, o yapmışsa doğrudur. Ya da ülkeyi Nato’ya o sokmuşsa vardır bir bildiği…

2’inci Dünya Savaşı’nın yoğun geçtiği dönemde İstanbul Topkapı Sarayı’ndaki kutsal emanetler ve hazine, gümüş, silah, porselen, kütüphane ve arşiv bölümlerine ait kıymetli eserlerin koruma altına alınması için o dönem en güvenilir yer olan Niğde’ye taşıyan İnönü ise beriki kesime göre kıymetsizdir.

Tarih kutsallaştırılan kişi ya da metalar üzerinden okunamaz. Tarih bir bilim dalıdır ve neden sonuç ilişkisine dayanır. Her tarihi şahsiyetin başarıları olduğu gibi, başarısız olduğu yönleri de vardır. Ama kimse kutsal ilan edilecek kadar yüce değildir. Ya da birinin hatası, diğerinin elinde rakip gördüğünü vuracak kurşun hiç değildir.

Tarihimiz hataları, günahları ve sevaplarıyla beraber inşa olmuştur. Topyekün ele alınıp değerlendirilmesi elzemdir. Olayları tarihin irfanına havale etmek ve ders alarak geleceği birlikte inşa edecek argümanları geliştirmek zarureti vardır. Hele yanlış okumalarla birbirimizi vurmaya kalkışmak Köy Enstitüleri meselesinde olduğu gibi atanın elinde patlayan bir bomba olabilir.

Buna gerek var mıdır?

Elbetteki hayır…

Vesselam…

YORUM ALANI

YASAL UYARI! Suç teşkil edecek, yasadışı, tehditkar, rahatsız edici, hakaret ve küfür içeren, aşağılayıcı, küçük düşürücü, kaba, pornografik, ahlaka aykırı, kişilik haklarına zarar verici ya da benzeri niteliklerde içeriklerden doğan her türlü mali, hukuki, cezai, idari sorumluluk içeriği gönderen kişiye aittir.
Samandıra Escortdeneme bonusu veren sitelerbodrum escorthttps://medyalarge.org/deneme bonusu veren sitelerdeneme bonusu veren sitelerbahis sitelerihttp://kingfeetspatx.com/gaziantep escortgaziantep escortmaltepe escortbostancı escortanadolu yakası escorttipobetOnwin CasinoTipobet365 Giriştipobetqfootspaizmir escort bayanvdcasinotipobet girişhttps://restbetgiris.co/ana/bukharamnhttps://www.dynastypot.com/cifturkey.orgen iyi casino siteleriHoliganbetsweet bonanzaaviatorbig bass bonanzahttp://umraniyetip.org/Casibomgüvenilir bahis siteleribetvole girişCanlı Casino Siteleribetpasrestbetfixbetankara escortgreenhousecraftfood.comonwinmariobet girişonwintempobetbonus veren sitelernimblevr.comhttps://asitbiotech.com/deneme bonusucasino sitelericasinodeneme bonusuhttps://okulmed.com/Süpertotobet GirişTarafbet Girişataşehir escortmarsbahis twitterTarafbetTaraftariumAmon casinoBetofficeMebbisbetkomgüvenilir bahis siteleritrendyol indirim kodupendik evden eve nakliyattipobetPusulabetbetsmoveCasibomstarzbettipobetbetturkeyAntep Fıstığı 1 KG Satın Alpaşacasinobetkomvevobahisbetistpaşacasinogobahisbetsatistanbul escortmilanobetorisbetmarsbahisslot siteleri https://en-iyi-10-slot-siteleri.comsahabetstarzbet adamsah.netbahis sitelerimarsbahiswinxbetbahis sitelericasino siteleriselçuksportsdeneme bonusumariobetcasibomstarzbetbetiststarzbet girişstarzbet girişgaziemir çilingirbahsegelbahsegelklasbahisklasbahisbetebetbelugabahistipobetmariobetbetistmersin günlük kiralık evmarkajbetparibahisbetineceltabetmatadorbetgrandpashabetcasibomgobahisparmabetbettiltbetnisbetsatbetorspinligobetbetkanyonbetturkeyonwinsahabetrokubetmarsbahisextrabetikimisliwinxbetbahisalgorabetelexbetfunbahisartemisbetbetmatiksupertotobetoleybetbetlikekralbetperabetimajbetlimanbetsavoybetintobetdiscountcasinomostbetbetroadpiabetmeritkingholiganbetjasminbetasyabahisredwinbetkolikdiscountcasino7slotsmilanobetelitbahisorisbetxslotaresbetfavoribahispadisahbetnakitbahispolobetsekabetmatbetpalacebetmrbahistulipbetnorabahismilosbetrexbetjetbahisjojobetonbahissuperbetinbetexperbetperbahigopokerbetalordbahisvdcasinocasinovalebetonredpiabetpinupbahis1000baymaviakcebetnoktabetbetturkeyneyinemariobetfavorisen1xbetPayco bahis siteleriholiganbetbahiscomholiganbetmariobet girişmariobetonwinbetlikegrandbettingtruvabetbahiscasinotarafbetbahiscommariobetbetistmarkajbetbetinematadornetcasibombelugabahisbetebet1xbetasyabahiscasinovalediscountcasinoelexbetfavoribahisbahiscombahiscombelugabahisbelugabahisbetistbetistceltabetceltabetklasbahisklasbahismariobetmariobetrestbetrestbettarafbettarafbettipobettipobetcasibomcasibomcasibomcasibomstarzbetsahnebetlimanbetredwinmatadorbetmatadorbetbetkombetkomsahabetvenüsbethilbetjasminbetpiabetartemisbetmaltcasinoasyabahisbetorspinbettiltmarkajbetbetkombelugabahisrestbetbetper